HEMOROİDAL HASTALIK (BASUR)

Hemoroid, Yunanca kökenli bir kelime olup, “kan akımı” anlamındadır.  Hemoroidler normal anatomik vasküler pleksuslardır. Dolayısıyla “hemoroid” isimli bir hastalık yoktur; “hemoroidal hastalık” ya da “semptomatik hemoroid” vardır. Hemoroid pakesi; içinde vasküler pleksusu barındıran mukoza + submukoza katmanlarından oluşan bir kesedir. Bu keseyi anal kanal duvarındaki bağ dokusuna asılı tutan bir düz kas vardır.  Hemoroid kanaması arterden kaynaklandığı için çok ciddi olabilir.  Normal anatomide 3 tane pake vardır ve bunlar saat 3-7-11 hizasındadırlar. Hemoroid keseciklerinin büyük abdest yapma (dışkılama)sırasında önemli  rolleri vardır.

Hemoroidal Hastalığın Evreleri

Evre-1: Hemoroid kesecikleri anal kanal içinde

Evre-2: Hemoroid kesecikleri anal kanal dışına taşmıştır ancak kendiliğinden geri gider

Evre-3: Kendiliğinden değil, elle iterek geri giden

Evre-4: Hiç geri gitmeyen

Etyoloji

Hemoroidal hastalığın kesin nedeni bilinmiyor.

Risk faktörleri:Kronik konstipasyon, gebelik, düşük posalı beslenme, genetik, obezite, kronik öksürük, kronik ağır yük kaldırma.

Acı-baharatlı gıdalarla beslenme bir etyolojik faktör değildir. Sadece, hemoroidal hastalık varlığında, duyarlılığı artmış pake duvarlarında iritasyon yaparak ağrıyı arttırır.

Semptomlar

Hemoroidal hastalıkta üç ana semptom vardır:

            . Kanama (pakelerin yırtılmasına bağlı)

            . Ağrı (tromboza ve duvar iritasyonuna bağlı)

            . Kitle (prolapsusa bağlı)

Kanama en sık görülen, ağrı en az görülen semptomdur

TEDAVİ

Erken evre hemoroidlerde medikal tedavi ve diyet uygulaması önerilir. İleri evre hemoroidlerde cerrahi tedavi önerilir. Yani;

Evre 1-2 hemoroidler: Lokal medikal tedavi + diyet uygula

Evre 3: Fiksasyon prosedürleri veya cerrahi uygula

Evre 4: Cerrahi

Lokal Medikal Tedavi 

. Lokal anestezik ve relaksasyon etkisi olan (bizmut, çinko vs içeren) merhemler (Hedensa, Proktolog)

. Steroid içeren merhemler (Kortos, Ultraproct)

. Venöz tonusu arttıran oral ilaçlar (Daflon, Venoruton)

. Sıcak su banyosu

. Bol posalı diyet

Fiksasyon Prosedürleri: Skleroterapi, bant ligasyonu, elektro-foto-termokuagülasyonlar, laserdir.

. Skleroterapi

Hem pleksus içindeki damarlarda skleroz yapar, hem de hemoroid kesesini anal duvara fikse eder. Dolayısıyla tedavi sonrası hem kese çapı ufalır, hem içeri çekilir. Yani evre düşer.

Kontrendikasyonlar: Eksternal pakeler (ağrılı olur), infekte ya da ülsere pakeler (infeksiyon riski).

. Bant Ligasyonu

Genellikle ileri evre olmayan hemoroidlerde tercih edilen, anestezi gerektirmeyen, uygulanımı kolay bir tekniktir. Uygulanımını kısıtlayıcı en önemli faktör; bantların ciddi ağrıya neden olabilmesidir. Bu nedenle; bir seansda birkaç taneden fazla bant kullanılmaması ve bantların L. Dentata altındaki mukozayı içermemesi önerilir. Bantlama sonrası eğer hasta çok ağrı duyuyorsa ısrar etmemeli band alınmalıdır.

Hemoroidde en basit cerrahi tedavi yöntemi; bant ligasyonudur. Komplikasyon oranı çok düşüktür ancak nüks riski diğer yöntemlerden biraz daha yüksektir.

. İnfrared Fotokoagülasyon

İnfrared ışınların doğrudan pake üzerine yönlendirilmesiyle hem damar duvarında hasar, hem de intravasküler koagülasyon oluşturulur. 

CERRAHİ TEDAVİ

Hemoroidektomi

Nüks oranı en düşük olan tedavi yöntemidir.

Endikasyonlar:

1- Evre 3, 4 hemoroidler

2- Evresi ne olursa olsun medikal tedaviye yanıt alınamayan olgular

3- Hemoroidle birlikte ek anal sorunların (fissür, fistül, ülserleşme...) varlığı